കളര്‍കോട്ടെ നളചരിതം ഒന്നാം ദിവസം

• നിശ്ചലം - കൂടുതല്‍ ചിത്രങ്ങള്‍

2007 നവംബര്‍ 3, ശനി: കളര്‍കോട് ശ്രീമഹാദേവക്ഷേത്രത്തില്‍ വാര്‍ഷികോത്സവങ്ങളുടെ ഭാഗമായി രണ്ടു ദിവസത്തെ കഥകളി പതിവുണ്ട്. ആദ്യ ദിനം നളചരിതം ഒന്നാം ദിവസം, ബാലിവധം എന്നീ കഥകളും; രണ്ടാം ദിവസം നളചരിതം നാലാം ദിവസം, കല്യാണസൌഗന്ധികം, കിരാതം എന്നിവയുമാണ് ഈ വര്‍ഷം അവതരിപ്പിച്ചത്. നളചരിതം ഒന്നാം ദിവസം സമ്പൂര്‍ണ്ണമായും, കല്യാണസൌഗന്ധികം ശൌര്യഗുണത്തോടുകൂടിയുമാണ് അവതരിക്കപ്പെട്ടത് എന്നിവയായിരുന്നു ഈ കൊല്ലത്തെ സവിശേഷതകള്‍. കലാമണ്ഡലം ഗോപി ഒന്നാം നളനായും (പ്രിയ മാനസ വരെയുള്ള ഭാഗം), കോട്ടയ്ക്കല്‍ ചന്ദ്രശേഖരവാര്യര്‍ രണ്ടാം നളനായും, മാര്‍ഗി വിജയകുമാര്‍ ദമയന്തിയായും, കോട്ടയ്ക്കല്‍ കേശവന്‍ ഹംസമായും അരങ്ങിലെത്തിയ ഒന്നാം ദിവസത്തെക്കുറിച്ചു തന്നെയാവട്ടെ ആദ്യം.

കഴിഞ്ഞവര്‍ഷം മണ്മറഞ്ഞ, കഥകളി ഗായകന്‍ തകഴി കുട്ടന്‍പിള്ളയെ അനുസ്മരിച്ചതിനു ശേഷമാണ് കഥകളി ആരംഭിച്ചത്. പത്തിയൂര്‍ ശങ്കരന്‍കുട്ടി, കലാനിലയം രാജീവന്‍ എന്നിവരാണ് പുറപ്പാടും മേളപ്പദവും പാടിയത്. പുറപ്പാട് വേഷമായി അരങ്ങിലെത്തിയത് മനു ഇ. നമ്പൂതിരി. കലാമണ്ഡലം കൃഷ്ണദാസ്, കോട്ടയ്ക്കല്‍ പ്രസാദ് എന്നിവര്‍ ചെണ്ടയിലും; കലാമണ്ഡലം ശശി, കലാമണ്ഡലം അച്യുതവാര്യര്‍ എന്നിവര്‍ മദ്ദളത്തിലും മേളമൊരുക്കി. കോട്ടയ്ക്കല്‍ പ്രസാദ് ചെണ്ടയില്‍ കുറച്ചുകൂടി സ്വാധീനം കൈവരിക്കുവാനുള്ളതായി തോന്നി. ഇരട്ട മേളപ്പദങ്ങളുടെ ആധിക്യം മൂലം, മേളപ്പദമെന്നാല്‍ രണ്ടു ചെണ്ടയും രണ്ടു മദ്ദളവും ഉള്ളതാണ് എന്നൊരു ധാരണ പരക്കെ ആയിട്ടുണ്ടോ എന്നൊരു സംശയം. രണ്ടു ദിവസം മുന്‍പ് മണ്ണാറശാലയിലും ഡബിള്‍ മേളപ്പദം കണ്ടതിനാല്‍, ചെറുതായി മടുപ്പ് തോന്നാതിരുന്നില്ല. മടുപ്പുണ്ടാകാതിരിക്കുവാന്‍ തക്കവണ്ണം മേളം മെച്ചമായതുമില്ല.

നളനെ കാണുവാനായി നാ‍രദന്‍ എത്തുന്ന രംഗത്തോടെയാണ് ഒന്നാം ദിവസം കഥ ആരംഭിക്കുന്നത്. ‘ഭഗവല്‍ നാരദ വന്ദേഹം’ എന്ന പദത്തിലൂടെ നളന്‍ നാരദനെ യഥാവിധി സ്വീകരിച്ച്, ഇരിപ്പിടം നല്‍കി, ആഗമനോദ്ദേശം ആരായുന്നതും; നാരദന്‍ ദേവന്മാര്‍ പോലും മോഹിക്കുന്ന ഭൈമിയെക്കുറിച്ച് നളനെ അറിയിക്കുന്നതുമാണ് രംഗത്തിലെ ആശയം. എവിടെ നിന്നും വരുന്നു എന്നു ചോദിക്കുന്ന കൂട്ടത്തില്‍ ‘ഹരിമന്ദിരത്തില്‍ നിന്നോ?’ എന്ന് നളന്‍ ചോദിക്കുന്നുണ്ട്. ഇവിടെ ‘ഹരിമന്ദിരം’ എന്നു പദാനുപദമുദ്ര കാട്ടാതെ, “പാലാഴിയില്‍ അനന്തശായിയായ ഭഗവാന്റെ സമീപത്തുനിന്നുമാണോ വരുന്നത്?” എന്നാണ് കലാമണ്ഡലം ഗോപി ആടിയത്. അതുപോലെ തന്നെ ‘ഉന്നത തപോനിധേ!’ എന്നഭാഗത്ത് ‘ഉന്നതം/പൊക്കം’ എന്ന മുദ്രയാടാതെ “എത്രയും ശ്രേഷ്ഠനായ തപോനിധേ!” എന്നാണ് കാണിച്ചത്. നാരദന്റെ മറുപടിപദമായ ‘ഭീഷിതരിപുനികര!’ എന്ന പദത്തില്‍ നളനോട് ‘പാഴിലാക്കീടൊല്ല, ജന്മം.’ എന്ന് പറയുമ്പോള്‍, നളന്‍ “താന്‍ അനര്‍ത്ഥം വല്ലതും ചെയ്തുവോ? എന്താണ് നാരദമുനി ഇങ്ങിനെ പറയുവാന്‍, ഒന്നും മനസിലാവുന്നില്ലല്ലോ!” എന്ന മനോധര്‍മ്മവും നന്നായിരുന്നു. നാരദനായ മാത്തൂര്‍ ഗോവിന്ദന്‍കുട്ടിയാവട്ടെ, ‘രത്നമെല്ലാം നിനക്കുള്ളൂ, യജ്ഞമേ ദേവകള്‍ക്കൂള്ളൂ’ എന്നഭാഗത്ത്, ‘കന്യകാരത്ന’മെന്നാടാതെ ‘രത്ന’മെന്നുമാത്രം മുദ്രകാണിച്ച്, പദത്തിന്റെ അര്‍ത്ഥം നഷ്ടപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.

നാരദനെ യാത്രയാക്കി, രാജ്യഭാരം മന്ത്രിമാര്‍ക്കു നല്‍കി നളന്‍ ഉദ്യാനത്തില്‍ ആശ്വാസം കണ്ടെത്തുവാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. കാമദേവനോട്, അഞ്ചസ്ത്രങ്ങളും എന്നിലേക്കയച്ച് എന്നെ കാമാഗ്നിയില്‍ ചുട്ടെരിക്കാതെ, നാലെണ്ണം എന്നിലേക്കും, ഒരേയൊരണ്ണം ഭൈമിയിലേക്കും അയയ്ക്കുക എന്നുള്ള മനോധര്‍മ്മമാണ് വിസ്തരിച്ചാടിയത്. ആശ്വാസത്തിനായി വീണമീട്ടുന്നതും, വീണയുടെ സ്വരം കര്‍ണ്ണങ്ങള്‍ക്ക് ശൂലതുല്യമാവുന്നതുമായിരുന്നു മറ്റൊരാട്ടം. തുടര്‍ന്ന് ‘കുണ്ഠിനനായക നന്ദിനിക്കൊത്തൊരു’, ‘നിര്‍ജ്ജനമെന്നതേയുള്ളൂ ഗുണമോ’ എന്നീ പദങ്ങള്‍ക്കു ശേഷം; ഹംസങ്ങള്‍ ക്രീഡചെയ്യുന്ന തടാകത്തെ വര്‍ണ്ണിച്ച്, സുവര്‍ണ്ണ ഹംസത്തെ കാണുന്നതായി ആടുന്നു. ഇവനെ കരഗതമാക്കുക തന്നെ എന്നുറച്ച്, ക്രീഡകള്‍ക്കു ശേഷം വിശ്രമിക്കുന്ന സമയത്ത് ബന്ധിക്കാമെന്ന ഉദ്ദേശത്തില്‍ നളന്‍ സമീപത്ത് മറയുന്നു.


കോട്ടയ്ക്കല്‍ കേശവനാണ് ഹംസമായി രംഗത്തെത്തിയത്. ആട്ടത്തിന്റെ ഭംഗികൊണ്ടും, പാത്രബോധം കൊണ്ടും ഹംസത്തിനെ മികച്ചതാക്കുവാന്‍ കേശവനു കഴിഞ്ഞു. ‘മനസിരുചി ജനകം, എന്റെ ചിറകുമണികനകം, ഇതുകൊണ്ടാക നീ ധനികന്‍!’ എന്ന ഭാഗത്ത്, “എന്റെ ഈ ചിറകുകള്‍ സ്വര്‍ണ്ണവര്‍ണ്ണത്തോടുകൂടിയതാണ്. ഇതുകൊണ്ട് നിനക്ക് ധനികനാകുവാന്‍ കഴിയില്ല” എന്നാണാടിയത്. ചില ഹംസങ്ങള്‍ “എന്റെ ചിറകുകള്‍ കനകമാണ്, എന്നെ കൊന്ന് ഇതെടുത്ത് നീ ധനികനായിക്കൊള്‍ക്ക” എന്നാടാറുണ്ട്. ‘ആക’ എന്നതിന് സാധിക്കില്ല എന്നും ആയിക്കോളൂ എന്നും സന്ദര്‍ഭോചിതമായി അര്‍ത്ഥം പറയുവാന്‍ കഴിയുമല്ലോ. എന്നാല്‍, ഇവിടെ സാധിക്കില്ല എന്നാടുന്നതാണ് ഉചിതം.

ശരിയായി ഉടുത്തുകെട്ടിക്കുവാന്‍ അറിയാവുന്നവരാവണം അതിനു മുതിരേണ്ടത്. നളന്റെയും ഹംസത്തിന്റേയും ഉടുത്തുകെട്ട് ഇവിടുത്തെ കളിയില്‍ തീരെ ശരിയായില്ല. ഹംസത്തിന്റെ ഉടുത്തുകെട്ടിന് ഇത്രയും വലുപ്പം ആവശ്യമുണ്ടെന്നും തോന്നിയില്ല. ഞൊറി അല്പം താഴ്ത്തി, കച്ച കുറച്ച ഉടുത്തുകെട്ടാണ് ഹംസത്തിന് കൂടുതല്‍ ഭംഗി നല്‍കുക. ഇവിടെ നളന്റേതിനേക്കാള്‍ കച്ചചേര്‍ത്ത്, നല്ല വലുപ്പത്തില്‍ തന്നെയായിരുന്നു ഞൊറി ഉടുത്തിരുന്നത്. വേഷം അരങ്ങിലെത്തിയാല്‍ വസ്ത്രങ്ങള്‍ യഥാസ്ഥാനത്ത് ഉണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തേണ്ടത് കലാകാരന്‍ തന്നെയാണ്. എന്നാല്‍ കോട്ടയ്ക്കല്‍ കേശവന്‍ ആ കടമ നിര്‍വ്വഹിക്കുന്നതില്‍ വളരെ വിമുഖനായി കാണപ്പെട്ടു. ഒരു രംഗം കഴിഞ്ഞ് അടുത്ത രംഗത്തിലെത്തുമ്പോള്‍ പോലും വസ്ത്രങ്ങള്‍ യഥാസ്ഥാനങ്ങളിലുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുവാന്‍ അദ്ദേഹം മിനക്കെട്ടില്ല. ഒടുവില്‍ ഒരുവശത്തെ മുന്തി ഊര്‍ന്നു പോവുകയും ചെയ്തു!


‘പ്രിയമാനസ! നീ പോയ് വരേണം’ എന്ന പദം ഉപായത്തില്‍ കഴിച്ചു എന്നുവേണം പറയുവാന്‍. ഹംസം മറയുന്നതു കാണുന്ന മുദ്രയോടൊപ്പം നളനും രംഗം വിടുകയാണുണ്ടായത്. സാധാരണയായി, ഹംസം മറയുന്നതായി ആടിയതിനു ശേഷം, “ഇനി ഹംസം തിരിച്ചു വരുന്നതു വരെ ഇവിടെ കാത്തിരിക്കുക തന്നെ.”, ഇത്രയെങ്കിലും ആടിയ ശേഷമാണ് രംഗം അവസാനിപ്പിക്കുവാറുള്ളത്. ദമയന്തിയും തോഴിമാരും ചേര്‍ന്നുള്ള രംഗമായിരുന്നു തുടര്‍ന്ന്. മാ‍ര്‍ഗി വിജയകുമാര്‍ ദമയന്തിയായും; കലാമണ്ഡലം ഷണ്മുഖദാസ്, കലാമണ്ഡലം മുരളീധരന്‍ നമ്പൂതിരി തുടങ്ങിയവര്‍ തോ‍ഴിമാരായും വേഷമിട്ടു. ‘മിന്നല്‍ക്കൊടിയിറങ്ങി, മന്നിലേ വരികയോ?’ എന്ന പദം ദമയന്തിക്കാണ് നിശ്ചയിച്ചിട്ടുള്ളതെങ്കിലും, രണ്ട് തോഴിമാരും രംഗപരിചയമുള്ളവരാകയാലാവണം, ആ ചരണത്തിലെ ആദ്യ രണ്ടുവരികള്‍ തോഴിയായ ഷണ്മുഖദാസാണ് ആടിയത്. തുടര്‍ന്ന് ‘സ്വര്‍ണ്ണവര്‍ണ്ണമാം അന്നം’ ദമയന്തി, തോഴിമാരെ തിരുത്തുന്ന രീതിയില്‍ ആടിയതും രസകരമായി.


ദമയന്തിയും ഹംസവുമായുള്ള സംഭാഷണ മധ്യേ വരുന്ന ‘നളിനാസനവര വാഹന! നീ മമ നളനൃപ...‘ എന്ന ഭാഗത്ത്, ‘മമ’ എന്നത് ശ്രദ്ധിച്ച് ഹംസം ദമയന്തിക്ക് നളനിലുള്ള താത്പര്യം മനസിലാക്കുന്നതായി ആടേണ്ടതുണ്ട്. എന്നാല്‍ ഇവിടെ കോട്ടയ്ക്കല്‍ കേശവന്റെ ഹംസം അതിലൊരു താത്പര്യവും പ്രകടിപ്പിച്ചില്ല. മുകളില്‍ നല്‍കിയിരിക്കുന്ന ചിത്രം കാണുക. അടുത്ത ശ്ലോകത്തില്‍ ‘ഭൈമിതന്‍ ചിത്തം പത്തിലഞ്ചറിഞ്ഞവന്‍’ എന്നു പറയുന്നുണ്ടെന്നതും ഓര്‍ക്കുക, ദമയന്തി ‘മമ നളനൃപ’ എന്നു പറയുമ്പോളല്ലേ ഹംസം ദമയന്തിയുടെ അര്‍ദ്ധമനസ് അറിയുക?

ഹംസവും ദമയന്തിയുമായുള്ള ഭാഗങ്ങള്‍ പാടിയത് കോട്ടയ്ക്കല്‍ മധു, കലാനിലയം ബാബു തുടങ്ങിയവരാണ്. മധുവിന്റെ സംഗീതം മധുരതരമാണെങ്കിലും, ചില പദങ്ങളില്‍ സംഗതികളുടെ അമിത പ്രയോഗം അവയുടെ ഭാവവും ഭംഗിയും കുറയ്ക്കുന്നുണ്ടെന്നത് പറയുവാതിരിക്കുവാന്‍ കഴിയില്ല. പ്രത്യേകിച്ച് ഹംസവും ദമയന്തിയും തമ്മിലുള്ള പദങ്ങളില്‍ സംഗതികള്‍ കുറച്ച്, ലളിതമായി, രാഗഭാവത്തിലൊതുങ്ങി പാടുന്നതാണ് കേള്‍ക്കുവാനും ആ‍ട്ടത്തിനും രസിക്കുക. കലാനിലയം ബാബു വളരെയേറെ സംഗീതത്തില്‍ മെച്ചപ്പെടുവാനുണ്ട്. ‘മിന്നല്‍ക്കൊടിയിറങ്ങി മന്നിലേവരികയോ’ എന്നത് ദേശ് രാഗത്തില്‍ പാടിയപ്പോള്‍, രാഗത്തിന്റെ ഒരു ഭാവവും ബാബുവിന്റെ പാട്ടില്‍ വന്നില്ല. ഈ ഭാഗത്തെ സംഗീതം ഈ കാര്യങ്ങള്‍ കൊണ്ട് അല്പം നിരാശപ്പെടുത്തി.


നളചരിതം സമ്പൂര്‍ണ്ണമായാണ് അവതരിപ്പിച്ചതെന്ന് മുന്‍പ് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നുവല്ലോ. തുടര്‍ന്നുള്ള ഭാഗത്തെ നളനായി കോട്ടയ്ക്കല്‍ ചന്ദ്രശേഖരവാര്യരാ‍ണ് വേഷമിട്ടത്. ഇന്ദ്രന്‍, യമന്‍, വരുണന്‍ എന്നിവരായി യഥാക്രമം നെടുമുടി വാസുദേവപ്പണിക്കര്‍, ചേര്‍ത്തല സുനില്‍, മനു. ഇ. നമ്പൂതിരി എന്നിവര്‍ അരങ്ങിലെത്തി. ദേവന്മാരില്‍ നിന്നും തിരസ്ക്കരണി നേടി, ദേവദൂതനായി നളന്‍ ദമയന്തിയുടെ അന്തഃപുരത്തിലെത്തുന്നു. എന്നാല്‍ ഈ ഭാഗങ്ങളിലെ നളന്റെ ഭാവം ‘അങ്ങാടിയില്‍ തോറ്റതിന് അമ്മയുടെ നേരേ!’ എന്നചൊല്ലിനെയാണ് ഓര്‍മ്മപ്പെടുത്തിയത്. ദേവന്മാര്‍ നളനെ ദൂതനായയച്ചതിന് ദമയന്തി എന്തു പിഴച്ചു? ‘ദൂതനെന്നു കേട്ടതു ബോധം വന്നില്ല!’ എന്നു ദമയന്തി പറയുമ്പോള്‍, നളന്റെ ഭാവം പുച്ഛമോ നീരസമോ ദേഷ്യമോ ഒക്കെയായിരുന്നു. നാലാം ദിവസത്തില്‍, ദമയന്തി ‘നാഥ! നിന്നെക്കാണാഞ്ഞു’ എന്നുവിളിക്കുമ്പോളുള്ള നളന്റെ ഭാവമായിരുന്നു ചന്ദ്രശേഖരവാര്യരുടെ നളന്. ചിത്രം ശ്രദ്ധിക്കുക. ഭൈമീകാമുകനായ താന്‍ തന്നെ, ദേവന്മാരുടെ ഇംഗിതം അറിയിക്കുവാന്‍ നിയോഗിക്കപ്പെട്ടല്ലോ എന്ന വിഷമം, ഇതു ചെയ്യാതിരുന്നാല്‍ ധര്‍മ്മഭൃംശം വരുമല്ലോ എന്ന സങ്കടം, തന്റെ മനോവിഷമം പ്രകടമാക്കാതെ ദമയന്തിയെ ദേവന്മാരുടെ സന്ദേശം അറിയിക്കേണ്ട കടമ; ഇതെല്ലാം മാറിമാറി പ്രകടമാക്കി നളന്റെ വിചാ‍രവികാരങ്ങള്‍ പ്രേക്ഷകനിലെത്തിക്കുവാനാണ് ഈ ഭാഗത്ത് നളനായി വേഷമിടുന്നവര്‍ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടത്. ഇത്രയും വര്‍ഷത്തെ പരിചയമുള്ള, വളരെ മുതിര്‍ന്ന കലാകാരനായ ചന്ദ്രശേഖരവാര്യരെപ്പോലെയുള്ളവര്‍ ഇതൊന്നും മാനിക്കാതെ ആടുന്നത് കഷ്ടമാണ്.

നളന്റേയും ദമയന്തിയുടേയും ഈ ഭാഗത്തെ ദീര്‍ഘമായ സംഭാഷണം, സ്വയംവര ഭാഗത്തെ പദങ്ങള്‍ എന്നിവയെല്ലാം വല്ലാതെ മുഷിപ്പിച്ചു. ഹംസം - ദമയന്തിയുടെ ഭാഗം കൊണ്ട് നിര്‍ത്തുന്നതാണ് നല്ലതെന്നു പോലും തോന്നിപ്പോയി. ഒടുവില്‍ ദമയന്തീസ്വയംവരം നടന്നു, ഓരോ ദേവന്മാരും സരസ്വതി(മുരളീധരന്‍ നമ്പൂതിരി)യും വധൂവരന്മാര്‍ക്ക് വരങ്ങള്‍ നല്‍കുന്നതുള്‍പ്പടെ പദങ്ങള്‍ സഹിതം ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. കലാമണ്ഡലം ഗോപിയുടെ നളന്‍, മാര്‍ഗി വിജയകുമാറിന്റെ ദമയന്തി, കോട്ടയ്ക്കല്‍ കേശവന്റെ ഹംസം എന്നിവ നന്നായതിനാല്‍, രക്ഷപെട്ടുപോയ ഒന്നായിരുന്നു ഇവിടെ നടന്ന ‘നളചരിതം ഒന്നാം ദിവസം’.

Post a Comment

• നിശ്ചലം - കൂടുതല്‍ ചിത്രങ്ങള്‍

Keywords: Nalacharitham Onnam Divasam, Kalamandalam Gopi, Nalan, Margi Vijayakumar, Damayanthi, Kottackal Kesavan, Hamsam, Kalamandalam Shanmukhadas, Kalamandalam Muraleedharan Nampoothiri, Kottackal Chandrasekhara Varier, Nedumudi Vasudevappanikkar.
--